گودی کمر به قوس یا انحنایی گفته می‌شود که در ناحیه کمر افراد ایجاد می‌شود. در صورتی که میزان این فرورفتگی و گودی کمر طبیعی باشد روند حرکات جسمانی به طور کلی به درستی انجام خواهد شد. اما در صورتی که میزان قوس کمر از حدی افزایش یابد می‌توان گفت که افراد دردهایی را در بخش‌‌های مختلف کمر و ستون فقرات تجربه خواهند کرد. گودی کمر به قوس یا انحنایی گفته می‌شود که در ناحیه کمر افراد ایجاد می‌شود. در صورتی که میزان این فرورفتگی و گودی کمر طبیعی باشد روند حرکات جسمانی به طور کلی به درستی انجام خواهد شد. اما در صورتی که میزان قوس کمر از حدی افزایش یابد می‌توان گفت که افراد دردهایی را در بخش‌‌های مختلف کمر و ستون فقرات تجربه خواهند کرد.
علائم گودی کمر
عقب رفتن باسن و برجستگی زیاد آن به شکلی که کاملا مشهود باشد
این مساله در افرادی که قوس کمر بیشتری دارند نمایان تر است.
ایجاد شکاف و فاصله هنگام دراز کشیدن
کسانی که گودی کمر دارند زمانی که روی کمر دراز می‌کشند به راحتی می‌توانند مشاهده کنند که فاصله کمرشان تا تشک زیاد است.
اختلال در انجام برخی فعالیتهای جسمانی در گودی کمر
برای مثال کسانی که گودی کمر دارند به سختی می‌توانند مدت زمان طولانی بنشینند یا بایستند. در نتیجه درد زیادی را متحمل می‌شوند و مجبورند مدت زمانی را به استراحت بگذرانند.
عقب رفتن باسن و برجستگی زیاد آن به شکلی که کاملا مشهود باشد
این مساله در افرادی که قوس کمر بیشتری دارند نمایان تر است.
ایجاد شکاف و فاصله هنگام دراز کشیدن
کسانی که گودی کمر دارند زمانی که روی کمر دراز می‌کشند به راحتی می‌توانند مشاهده کنند که فاصله کمرشان تا تشک زیاد است.
اختلال در انجام برخی فعالیتهای جسمانی در گودی کمر
برای مثال کسانی که گودی کمر دارند به سختی می‌توانند مدت زمان طولانی بنشینند یا بایستند. در نتیجه درد زیادی را متحمل می‌شوند و مجبورند مدت زمانی را به استراحت بگذرانند.
علت ها و دلایل
سندرمی وجود دارد با عنوان سندرم ضربدری تحتانی که در آن عضلات اطراف لگن، سفت شده و یا ضعیف و یا کشیده می شوند. تمامی این حالت ها موجب عدم توازن ماهیچه ای می شوند. عضلاتی که اغلب سفت می شوند، شامل عضلات صاف کننده ی تنه، عضلات خم کننده ی ران (خصوصا عضله ی ایلیوسواس) می باشند. این عضلات نیازمند کشش هستند.
عضلاتی که معمولا ضعیف و کشیده می شوند، شامل عضلات شکمی (راست شکمی، مورب داخلی و مایل خارجی) و عضلات باز کننده ی مفصل ران (همسترینگ و گلوتئوس ماکسیموس) می شوند.
تشخیص
اغلب، گودی و قوس زیاد کمر توسط معاینات فیزیکی تشخیص داده می شود. معمولا به منظور تعیین شدت دقیق انحنای کمر، از اشعه ی X و یا تصویربرداری MRI ستون فقرات استفاده می شود.
MRI یا سی تی اسکن همچنین هر گونه تاثیرات عصبی که انحنای ستون فقرات ایجاد می کند را نشان می دهد.
میزان انحنای ستون فقرات مانند درجه بندی زاویه اندازه گیری می شود. زاویه ی انحنا و همچنین علایم موجود، تعیین می کند که کدام روش درمانی مناسب است.
درمان
چنانچه گودی کمر جزئی باشد، معمولا نیازی به درمان ندارد.
چنانچه فرد به علت گودی کمر، دچار عوارض و ناراحتی است، باید به منظور تقویت عضلات و افزایش دامنه ی حرکتی، اقدام به انجام تمرینات فیزیوتراپی کند. این تمرینات باید تحت نظارت متخصص فیزیوتراپی انجام گیرد.
اگر در دوران کودکی گودی کمر تشخیص داده شود، در این صورت باید به منظور جلوگیری از پیشرفت این وضعیت از کمربند طبی استفاده شود.
در موارد شدید گودی کمر که درمان های بالا بر روی آن نتیجه بخش نیست، به عمل جراحی نیاز است و در درمان گودی کمر مؤثر خواهد بود. طی این عمل جراحی، ستون فقرات توسط میله های فلزی یا پیچ و پلاک صاف می شود. همچنین در طول عمل جراحی ممکن است پیوند استخوان انجام شود تا رشد و استحکام ستون فقرات را بهبود بخشد.
درمان گودی کمر با ورزش و حرکات کششی اصلاحی
مانور کشیدن شکم
مرحله ۱: به پشت دراز بکشید و زانوهایتان را خم کنید و پاهایتان را صاف روی زمین بگذارید.
مرحله ۲: قبل از قرار گرفتن در موقعیت مرکزی، لگن خود را به جلو و عقب خم کنید.
مرحله ۳: یک نفس عمیق بکشید.
مرحله ۴: بازدم کنید و عضلات شکم خود را به سمت ستون فقرات بکشید. اجازه دهید قسمت پایین شکم شما گود شود.
این تمرین را هر چند وقت یکبار که احساس راحتی کردید تکرار کنید. برای شروع، حداقل پنج بار در روز آن را در حالی که به پشت دراز کشیده‌اید انجام دهید.
تمرین لگن با توپ
مرحله ۱: روی یک توپ ثابت بنشینید و پاها و زانوهای خود را کمی بیشتر از فاصله باسن از هم باز کنید. اگر پاهای شما صاف روی زمین است، زانوهای شما باید زاویه ۹۰ درجه تشکیل دهند.
مرحله ۲: شکم خود را منقبض کرده و کمر خود را گرد کنید و چند ثانیه نگه دارید.
مرحله ۳: کمر خود را به جلو قوس دهید و باسن خود را در جهت مخالف کج کنید. مجددا چند ثانیه نگه دارید.
برای شروع، این تمرین را می‌توان تا ۱۰ بار در یک جلسه انجام داد. تا زمانی که کج شدن لگن برایتان راحت شود آن را هر روز تکرار کنید.
تمرین حشره مرده
مرحله ۱: به پشت دراز بکشید. قسمت پایین کمر خود را به زمین فشار دهید.
مرحله ۲: بازوهای خود را بلند کنید. آرنج‌های شما باید مستقیماً بالای شانه‌هایتان قرار گیرند و هر دو دست به سمت داخل و به سمت یکدیگر باشند.
مرحله ۳: پاهای خود را با زانوها روی باسن بلند کنید تا با ران‌ها و ساق پا زاویه ۹۰ درجه ایجاد کنید.
مرحله ۴: در حالی که دست راست و پای چپ خود را پایین می‌آورید، بازدم کنید. اجازه ندهید آن‍ها به زمین دست بزنند.
مرحله ۵: نفس بکشید و هر دو دست و پای خود را به حالت اولیه برگردانید و این تمرین را در طرف دیگر تکرار کنید.
از آنجایی که این تمرین دشوارتر از کشیدن شکم و کج شدن لگن است، بهتر است آهسته شروع کنید. برای شروع، فقط پنج بار تکرار کنید. هنگامی که بتوانید تمرین را به طور کامل ۵ بار بدون اینکه کمر خود را از روی زمین بلند کنید انجام دهید، تعداد تکرارها را افزایش دهید تا بتوانید ۱۰ بار را در هر طرف انجام دهید.
درمان خانگی درد گودی کمر
اگر برای درمان درد گودی کمر خود به دنبال روش‌های خانگی اثربخش هستید موارد زیر را به ذهن بسپارید:
- ورزش کنید؛ پیاده روی کوتاه، ایروبیک، یوگا، ایروبیک در آب، شنا یا سایر فعالیتهای با شدت کم به کاهش کمردرد کمک می‌کند.
- به وضعیت بدن خود دقت داشته باشید.
- از کمپرس گرم و سرد استفاده کنید.
- نرمش‌های کششی انجام دهید.
- از کرم‌های ضد درد استفاده کنید.
- ماساژ را امتحان کنید.
- خواب کافی داشته باشید.
- رژیم غذایی خود را تغییر دهید.
- استرس خود را مدیریت یا کاهش دهید.
گودی کمر چه عوارضی دارد؟
مشهودترین و رایج‌ترین عوارض گودی کمر در زنان و دیگر افراد ایجاد می‌کند کمر درد و دردهای عضلات کمر است. اما سایر عوارض عبارتند از:
- بی‌حس شدن پاها
- مشکل در دفع
- سیاتیک
- کاهش ظرفیت قلب و ریه و در نتیجه به مرور زمان تنگی نفس، سردرد و بی‌خوابی
- کاهش قدرت فرد در بلند کردن اجسام سنگین به دلیل ضعف ماهیچه‌ها
چه روش‌هایی برای پیشگیری از ابتلا به گودی کمر وجود دارد؟
شما نمی توانید از کمردرد ناشی از بیماری یا مشکلات ساختاری در ستون فقرات جلوگیری کنید. اما شما می‌توانید از آسیب‌هایی که باعث کمردرد و گودی کمر می‌شوند جلوگیری کنید. برای کاهش خطر آسیب کمر، باید:
حفظ وزن سالم
اضافه وزن به مهره‌‌‌‌ها و دیسک‌‌‌‌ها فشار وارد می‌کند.
ماهیچه‌‌های شکم خود را تقویت کنید؛ مفید برای گودی کمر و کمر درد
پیلاتس و سایر برنامه‌‌های ورزشی ماهیچه‌‌های مرکزی را تقویت می‌کنند که از ستون فقرات حمایت می‌کنند.
به روش صحیح بلند کنید
برای جلوگیری از صدمات، با پاها (نه پشت) بلند کنید. وسایل سنگین را نزدیک بدن خود نگه دارید. سعی کنید در هنگام بلند کردن بالاتنه خود را نچرخانید
عارضه گودی کمر را جدی بگیرید
گودی کمر یکی از بیماری‌های رایج مربوط به پایین کمر است و سالانه افراد زیادی درگیر آن می‌شوند. این بیماری مربوط به رنج سنی خاصی نمی‌شود؛ اگر سبک زندگی درست و سالمی نداشته باشید، گودی کمر و بیماری‌های دیگری ممکن است شما را درگیر کنند. اگر شغل شما نیاز به نشستن زیاد دارد از صندلی مناسب استفاده کنید و اصول نشستن صحیح را رعایت کنید. افرادی که باید زمان زیادی را در طول روز ایستاده کار کنند، نیاز به استفاده از کفش‌های طبی و استاندارد دارند.
